Władysław Marcinkowski urodził się 16 czerwca 1858 w Mieszkowie. Jego ojciec był szewcem. Elementarne wykształcenie odebrał w szkole w Mieszkowie, a pierwsze nauki w kierunku rzeźby pobierał w Wieczorowej Szkole Rysunków i Modelowania w Poznaniu. Potem studiował kolejno w Paryżu i w Berlinie. W okresie paryskim, a następnie berlińskim (tj. około 1890-1905), utrzymywał kontakty z mieszkającymi na emigracji Polakami, szczególnie artystami, wielokrotnie wykonując rzeźby portretowe. W okresie pobytu we Francji artysta wykonał szereg podobizn wybitnych Polaków spotkanych w Paryżu, między innymi Joachima Lelewela, Bohdana Zaleskiego, Władysława Mickiewicza, Michała Elwiro Andriollego, Teodora Axentowicza i Stanisława Lentza. Brał udział w Salonach paryskich. Wystartował w rozpisanych w Polsce: konkursie na medaliony wieszczów organizowanym przez Poznańskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk oraz w konkursie na fontannę przed budynkiem Zachęty w Warszawie. W tym ostatnim otrzymał II nagrodę. Ok. 1905 przeniósł się do Słowińca. Pracował tam w charakterze zarządcy majątku Taczanowskich. Pracował jednocześnie we własnym atelier rzeźbiarskim. W 1909 roku otrzymał również II nagrodę w konkursie na pomnik Chopina w Warszawie. W 1914 roku zamieszkał na stałe w Poznaniu, gdzie miał własną pracownię.

    Należał do Towarzystwa Przyjaciół Sztuk Pięknych w Poznaniu, był też członkiem jego władz i stałego jury konkursowego. Działał w Stowarzyszeniu Artystów Wielkopolskich. W latach 1926-1939 pełnił funkcję dyrektora Wielkopolskiego Muzeum Wojskowego. W 1929 był organizatorem Działu Sztuki na Powszechnej Wystawie Krajowej w Poznaniu. W tym roku otrzymał też nagrodę artystyczną miasta Poznania dla uczczenia 50 lat jego pracy artystycznej. W latach 1925-1939 pracował nad cyklem portretów postaci historycznych dla Wielkopolskiego Muzeum Woskowego w Poznaniu. Zajmował się między innymi portretami królów polskich, księcia Józefa Poniatowskiego, Tadeusza Kościuszki, generała Jana Henryka Dąbrowskiego, Józefa Piłsudskiego czy Edwarda Rydza Śmigłego.

    Reprezentował nurt rzeźby realistycznej, skłaniając się także w pewnym okresie twórczości (ok. 1890-1914) ku symbolizmowi i secesji. Tworzył przede wszystkim rzeźby portetowe, m.in. dla zaprzyjaźnionych wielkopolskich rodzin ziemiańskich. Jest autorem portretów: Zofii Mycielskiej, Zofii i Elizy Taczanowskich, Anzelma Chłapowskiego i innych. Największą część jego dorobku stanowi rzeźba portretowa, ale zajmował się też rzeźbą pomnikową i rzeźbą nagrobkową. W 1899 wykonał pierwszy w Polsce pomnik Juliusza Słowackiego, który dla Miłosławia ufundował Józef Kościelski. Jest autorem rzeźby „Chrystus wręczający klucze św. Piotrowi (1893) dziś znajdującej się w ogrodzie seminarium arcybiskupiego, nagrobka arcybiskupa Dindera, sarkofagu kardynała Ledóchowskiego i arcybiskupa Stablewskiego, które obejrzeć można w poznańskiej katedrze. W Poznaniu spotkamy również inne prace Wł. Marcinkowskiego. Pomnik nagrobny Anieli z Liszkowskich Dembińskiej na Cmentarzu Zasłużonych Wielkopolan, Merkury i Herkules na fasadzie Banku Przemysłowców, figury dziewczyny i chłopca w strojach ludowych przed pomnikiem Adama Mickiewicza, popiersie Słowackiego w parku Marcinkowskiego. W katedrze gnieźnieńskiej zaś można obejrzeć cztery postaci (symbolizujące cztery stany), które dźwigają trumnę św. Wojciecha, również autorstwa Wł. Marcinkowskiego. W Konkatedrze pw. św. Stanisława Biskupa w Ostrowie Wielkopolskim znajdziemy figury świętych, "Pielgrzym" i „Zwiastowanie”.

    Władysław Marcinkowski zmarł 10 grudnia 1947 roku w Poznaniu. Początkowo został pochowany na cmentarzu jeżyckim, ale potem jego prochy przeniesiono na Cmentarz Zasłużonych Wielkopolan.

Bibliografia:

• Ligia Wilkowa, Władysław Marcinkowski, w: Wielkopolski Słownik Biograficzny, Warszawa-Poznań 1981
• Witold Jakóbczyk, Przetrwać nad Wartą 1815-1914, 55. część cyklu "Dzieje narodu i państwa polskiego", Warszawa 1989
• Katarzyna Mikocka-Rachubowa, Słownik Artystów Polskich i Obcych w Polsce Działających. Malarze, rzeźbiarze, graficy, t. V, Wrocław 1975